Van alle berichten die ik vandaag las, was dit wel het wonderlijkste. De man vertelt in het filmpje dat zijn moeder hem als kind bang maakte voor onweer. Vandaar dat hij nu elk jaar het vuurwerk uitzit op het toilet van een afgelegen tankstation. Het is geen grap. En ik mag het natuurlijk ook niet grappig vinden.
Maar mag ik wel zeggen dat zolang particulier vuurwerk op oudejaarsnacht nog mag, ik daar intens van geniet? Al die mensen die een tijd sparen om die ene avond aan de hele straat en omstreken te laten zien hoe blij ze zijn dat er een nieuw, vers jaar begint: indrukwekkend. De hoop die eruit spreekt (nouja: knalt en fluit). Het enorme ‘fuck you’ dat collectief ontploft: ‘We beginnen gewoon wéér opnieuw en schieten alle shit van afgelopen jaar de lucht in! BAM jonguh!’
En ik weet dat er inmiddels al heel wat mensen hier wonen die heel nare associaties hebben met vooral het harde knalvuurwerk. En ik weet dat zwarte Piet verwijst naar slavernij. En ik weet dat plastic écht niet meer kan. En dat we allemaal veel te veel vlees eten en veel te veel goedkope kleren te kort dragen. En dat vliegen voor de lol een serieuze factor is in de problemen met het klimaat. Ongeveer 8758 uur per jaar (slaap meegerekend) houd ik daar zoveel mogelijk rekening mee. Maar de eerste twee uur van elk jaar neem ik alle nadelen en gevaren voor lief en vergaap ik me dolblij wat er allemaal de lucht in gaat. Ik roep ‘Oooh!’ en ‘Aaahh!’ en ‘Kijk, kijk daar!’ en geloof met iedereen om me heen heel even dat we het met z’n allen dit jaar heus, écht anders en beter zullen gaan doen.
Dit jaar zullen we liever zijn voor elkaar. Beter naar elkaar luisteren. Minder plastic gebruiken. En we zullen gaan begrijpen dat de grote bedrijven die het klimaat veel erger belasten dan wij als losse poppetjes ooit kunnen compenseren, dat alleen maar kunnen blijven doen als wij blijven consumeren zoals we doen.
En we zullen gaan begrijpen dat er op de hele wereldbol nog miljarden mensen zijn die hun hele leven nog niet een kwart van onze luxe gekend hebben. En dat zij datzelfde nu ook willen. En dat zij daar net zo veel recht op hebben als wij. En dat natuurlijk niet gaat passen, als wij niet een beetje minderen.
Of niet. Ook dan zal er volgend jaar weer vuurwerk zijn. De wereld zal weer niet, nog steeds niet, opgehouden zijn met draaien. Uiteindelijk komen we er stukje bij beetje wel en hoeft het niet allemaal dit jaar radicaal anders. Behalve Zwarte Piet. Dat verhaal kan écht niet meer in 2019.