TEFAF 2016

TEFAF 2016: tussen kunst en economie

tefaf 2016-7

door Hanneke van Dongen

TEFAF: het esthetische topje van de economische ijsberg. De rode loper ligt uit, op de openingsdag van TEFAF 2016. Vandaag zijn de parkeerplaatsen, champagne en amuses gratis, net als de ruim twee kilo wegende catalogus. VIP-taxi’s en Bentleys rijden af en aan, om fraai uitgedoste dames en heren in maatpak af te leveren voor de deur die leidt naar de imposant aangeklede ontvangsthal.

Van 11 tot en met 20 maart is Maastricht even het middelpunt van de wereldwijde kunsthandel. Op het eerste gezicht lijkt er weinig veranderd aan TEFAF. 275 kunsthandelaren presenteren hun koopwaar zo chique mogelijk en laten er geen twijfel over bestaan dat kunst een waardevaste investering is. Althans, als je kunst in huis of kluis haalt van namen die via de handel een plaatsje verdiend hebben op de artistieke bestsellerlijsten.

tefaf 2016-7 (1)

Op de afdeling moderne kunst word je doodgegooid met werken van Dufy, Montana, Picasso en andere groten der aarde: kunstenaars die zelf allang zijn gaan hemelen. Enkele galeries durven het aan een minder uitgekauwde selectie werken tentoon te stellen, zoals Borzo Gallery uit Amsterdam. Maar ook hier lijken economie en esthetiek nauw met elkaar verweven, zoals bij het drieluik van Herman de Vries waarin wuivende rietkragen achter glas geplaatst zijn. Herman de Vries houdt zich bezig met de verstoorde relatie tussen mens en natuur, zo vertelt de website van Borzo. Een mooie, aansprekende gedachte. Met als resultaat een mooi, aansprekend werk, dat het in een enorme huiskamer boven een achtpersoons bankstel ongetwijfeld prachtig Zen zal doen. Het werk is prettig om naar te kijken. Daar is niets mis mee.

tefaf 2016-12

Maar wie naar de TEFAF komt in de hoop door een kunstwerk omver geblazen te worden, zal goed moeten zoeken. En daar zit het grootste probleem van de TEFAF. Als je als bezoeker niet héél precies weet voor wat of wie je komt, dreig je al snel te verdrinken in zoveel indrukken dat je naar adem snakkend maar liever aan de champagne gaat. Die indrukken zijn niet alleen veel in kwantiteit, maar ook in kwaliteit. Zo hangt er een serie foto’s van de eerste maanlanding in 1969, gemaakt door de NASA. Ground control to Major Tom? De waarde van deze serie als excentriek hebbedingetje is nog wel te volgen maar sinds wanneer is de NASA een kunstenaar?

Dat TEFAF mikt op een investerende en behoorlijk vermogende doelgroep, was natuurlijk allang bekend. Maar ook die doelgroep verandert, verjongt en kijkt vooruit. Afgelopen jaar zette TEFAF een nieuwe koers in, waar de eerste resultaten voor publiek vanaf volgend jaar zichtbaar zullen zijn. Een grote verandering is de inhoud van de contracten voor de standhouders, waardoor zij elk jaar opnieuw zullen moeten bewijzen dat zij een plaats verdienen bij een van de meest prestigieuze kunstbeurzen ter wereld. Ook gaan er stemmen op om de beurs wat uit te dunnen.

tefaf 2016-9 (2)

Blijft de vraag: als er strenger geselecteerd wordt op de kwaliteit van gepresenteerde werken, wordt de beurs dan weer spannender en overzichtelijker voor kunstliefhebbers die niet voor de handel komen? Of komen er van Dufy, Montana, Picasso en andere groten der aarde minder werken, die economisch hoger ingeschaald zijn? Kunst en economie, het blijft een ingewikkelde paso doble.

tefaf 2016-29

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *